Sunday, March 21, 2021

भगिनी जनाक्का शिंदे ②

जनाक्कांची वयाची १२ वर्षे पूर्ण झाली होती. त्यावेळच्या प्रथेनुसार त्यांची सासरी पाठवणूक करण्यात आली. सासरी गेल्यानंतर मात्र चौथीपर्यंतचे शिक्षण झालेल्या व वाचनाची आवड निर्माण झालेल्या जनाक्कांना वाचनासाठी काहीच मिळेना. त्यांचा काहीसा हिरमोड झाला. आपण आता माहेरी नाही आहोत याची जाणीव त्यांना झाली.

एकदा जनाक्का आपल्या नणंदांसमवेत पाणी भरण्यासाठी गेल्या असताना रस्त्यामध्ये त्यांना एक सरकारी कागदाचा तुकडा सापडला. घरी आल्यावर त्या जेव्हा तो कागद वाचू लागल्या तेव्हा तिच्या नणंदा मोठ्या उत्सुकतेने त्या कसे वाचतात ते पाहू लागल्या. गोपाळरावांचेही लक्ष होते. आपली सून सरकारी कागद वाचू शकते हे पाहून त्यांना अतिशय आनंद झाला. इथून पुढे दिवाणजींची गरज नसून घरचा सगळा हिसाबकिताब आपली सूनच पाहील असे त्यांनी ठरवले. घरातील सर्व मंडळी जनाक्कांचे कौतुक करू लागली.

भगिनी जनाक्का शिंदे

सासरी जनाक्कांवर सर्वजण खुश असले तरी त्यांचे पती कृष्णराव मात्र अत्यंत नाखूश होते. लहानपणापासूनच त्यांना शिक्षणाची आवड नसल्याने त्यांनी शिक्षण घेतले नव्हते. त्यामुळे एकीकडे शिक्षण घेतले नाही म्हणून त्यांना पहिल्यापासूनच वडिलांची सतत बोलणी खावी लागत असत तर दुसरीकडे शिकलेली बायको हा मित्रमंडळींमध्ये त्यांच्या थट्टेचा विषय झाला होता. त्यात शिकलेल्या बायकोचे कौतुक सतत कानावर येत होते. त्यामुळे कृष्णरावांच्या मनात बायकोबद्दल अढी निर्माण होऊन दिवसेंदिवस त्यांचा तिच्याबद्दलचा राग वाढू लागला.

Sunday, March 07, 2021

भगिनी जनाक्का शिंदे ①

जनाक्का शिंदे यांचा जन्म १८७८ साली कार्तिक महिन्यात जमखंडी येथे झाला. त्यांच्या वडिलांचे नाव रामजीबाबा व आईचे नाव यमुनाबाई असे होते. महर्षी विठ्ठल रामजी शिंदे यांच्या त्या धाकट्या भगिनी होत्या. त्या वयाने विठ्ठल रामजी शिंदे यांच्यापेक्षा ५ वर्षांनी लहान होत्या.

भगिनी जनाक्का शिंदे

रामजीबाबा व यमुनाबाई यांना सुरुवातीला सर्व मुलगेच झाले. भगिनी जनाक्का घरात जन्मलेली पहिलीच मुलगी होत्या. त्यामुळे त्या सर्वांच्या लाडक्या होत्या. त्या लहानपणी अंगाने गुटगुटीत, बुद्धीने चुणचुणीत व बोलक्या स्वभावाच्या होत्या. लहानपणी खेळताना त्यांची बंधू विठ्ठलराव यांच्याबरोबर सतत भांडणे होत. आई यमुनाबाई शांत व सहनशील स्वभावाच्या असल्याने दोघा भाऊ-बहिणींना आईचा तितकासा धाक वाटत नसे परंतु रामजीबाबांचा मात्र चांगलाच धाक असे. बाबा घरात असेपर्यंत घरात सर्वत्र शांतता असे. एकदाका बाबा बाहेर गेले की धांगडधिंगा सुरू. जनाक्कांचे बालपण असे मस्त मजेत चालले होते.

Cookies Consent

This website uses cookies to offer you a better Browsing Experience. By using our website, You agree to the use of Cookies

Learn More